Toplumların Kaliteli Yaşlanma Hedefi

Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Toplumların Kaliteli Yaşlanma Hedefi

Yaş alma, bir insanın doğumundan ölümüne kadar geçen zaman iken yaşlanma, çevresel faktörlere uyum sağlama yetisinin zamanla azalması durumudur. Yaşlılık; fizyolojik, fiziksel, biyolojik, psikolojik, ekonomik ve sağlık gibi çeşitli süreçlerde gerçekleşir. Aktif yaşlanma ise insanların yaşam boyunca fiziksel, sosyal ve zihinsel iyi olma potansiyellerini gerçekleştirmelerine ve ihtiyaç, istek ve kapasitelerine göre topluma katılmalarına yardımcıdır.

Aktif yaşlanma, insanların yaşlandıkça hayat kalitelerini iyileştirmek amacıyla; sağlık, katılım ve güvenlik konusundaki fırsatların yükseltilme süreci olarak tanımlanmaktadır. İnsanların yaşam boyunca fiziksel, sosyal ve zihinsel iyi olma potansiyellerini gerçekleştirmelerine, kapasitelerine göre topluma katılmalarına yardımcı olan aktif yaşlanmayı ölçmek  için “aktif yaşlanma endeksi” kullanılmaktadır. Hızlı yaşlanmanın önüne geçmek için önlemler alınırken ülkenin sosyo-ekonomik, kültürel ve toplumsal yapısını da göz önüne alan aktif yaşlanma endeksi ile elde edilen veriler kullanılmaktadır.

Aktif yaşlanmada topluma katılım önemli rol oynadı.

Giresun Üniversitesi’nden Öğr. Gör. Gülşah Doğanay ve Hacettepe Üniversitesi‘nden Prof. Zeynep Çopur’a ait “Aktif Yaşlanma Endeksinin Değerlendirilmesi: Giresun Örneği” adlı makalede aktif yaşlanma endeksi ile yaşlı bireylerin bağımsız yaşama, ücretli istihdam ve sosyal etkinliklere katılım düzeyleri ile aktif olarak yaşlanma potansiyelleri ölçüldü. Bu çalışma, ülke kıyaslamaları yaparak politika yapıcılara aktif yaşlanma konusunda geliştirilebilir öncelikli alanları gösterdi.

Aktif yaşlanma endeksi, kültüre uygun bölgesel farklılıklar dikkate alınarak hesaplanmalıdır. Böylece politika yapıcılar, bireylerin ihtiyaç ve istekleri doğrultusunda önlemler almalıdır. Çalışmada aktif yaşlanmanın yaşlı nüfus potansiyelini adil, eşitlikçi ve insan hakları temelli planların hazırlanmasına katkı sunduğu belirtildi. Makalede erkeklerin kadınlara göre gönüllü faaliyetlerde daha aktif olduğu sonucu dikkat çekici. Bu doğrultuda hazırlanan planlar için alınan önlemlerde, toplumsal cinsiyet eşitsizliğini destekleyecek olması oldukça önemli.

Politikacılar ise izleyecekleri stratejileri yaşlı insanların konforları doğrultusunda oluşturdu. Bu stratejiler ülkenin sosyo-ekonomik, kültürel ve toplumsal yapısına uygun olarak planlandı. Ayrıca izlenen stratejiler, yaşlı insanların aktif yaşamlarına katkı sağladı.

Aktif yaşlanma, toplumlar için hedef oldu

Nüfusun yaşlanması sonucunda oluşacak sorunlara bir çözüm olarak sunulan aktif yaşlanma, yaşlı insanların yaşamlarını sürdürdükleri yerlerin olanakları ve istekleri göz önüne alınarak planlandı.

Sağlıklı ve aktif yaşlı insanların yaşamın içinde yer alması için politika yapıcıların, yerel yöneticilerin kamu kurumlarının, özel sektör ile toplumun bu konuda bilinçli olması ve gereken desteği göstermesi gerekmektedir.

Aktif yaşlanma, insan hakları açısından sürdürülebilir ve insan odaklı bir yaklaşımla değerlendirildi. Bu bağlamda, ülkelerin, bölgelerin, kentlerin ve kırsal alanların sunduğu fırsatlar dikkate alınarak aktif yaşlanma stratejileri geliştirildi.

Yaşlı insanların tecrübelerinden yararlanılarak nesiller arası uyumun sağlanması; yetişkin okulları, teknoloji kullanımları, destekleyici eğitim olanaklarının verilmesi ve sağlıklı yaşlanmanın sağlanması aktif yaşlanma için oldukça önemlidir. Bu doğrultuda insanların, yaşamın her alanında aktif olmaları desteklenmelidir. (Bilimin Kamusal İletişimi (bil-ki) TÜBİTAK 1001, proje no:123K063)